جهاددانشگاهی برای مقابله با بحران آب می‌تواند نقش مهمی برعهده گیرد

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر حسین امینی‌مشهدی در دیدار با همکاران پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی و اعضای ستاد پژوهشی این سازمان که در سالن اجتماعات زنده‌یاد کاظمی‌آشتیانی برگزار شد، با اشاره به بحران آب در کشور بیان کرد: استان خراسان رضوی در چند سال اخیر با توجه به کاهش بارندگی‌ها و افزایش برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی در شرایط خاصی به سر می‌برد، به طوری که اعلام شده 40 شهرستان در استان با مشکل کمی و کیفی آب در سال 1403 مواجه‌اند و 18 شهر هم در شرایط قرمز قرار دارند.

وی ادامه داد: طبق آماری هم که وزارت نیرو چند روز قبل منتشر کرد بارندگی‌های اخیر علی‌رغم اینکه در استان‌هایی مثل سیستان‌و بلوچستان و خوزستان اثرات مطلوبی داشته اما روی وضعیت آبی مشهد تاثیر چندانی نداشته و ظاهرا دو سد از مهمترین سدهای استان یعنی طرق و دوستی، روی‌هم فقط ۲۰‌درصد آب دارند.

رییس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با تاکید بر این که مساله آب یکی از چالش‌های بسیار مهم در خراسان رضوی است، خاطرنشان کرد: جهاددانشگاهی می‌تواند از طریق پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی برای مقابله با این بحران حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد؛ راهکارهای علمی ارائه دهد و به یکی از اضلاع تاثیرگذار در استان در مواجهه با چالش‌هایی که با آن رو به رو است تبدیل شود.

امینی‌مشهدی با بیان اینکه دامنه فعالیت‌های پژوهشکده بیوتکنولوژی به صورت بسیار ملموسی در زندگی روزمره مردم تاثیرگذار است، گفت: اقداماتی که در این پژوهشکده در حوزه تامین امنیت غذایی، تاب آوری نظام تولید کشاورزی و تلاش‌هایی که در راستای جایگزینی کودهای وارداتی صورت می‌گیرد همگی اقداماتی شایسته تقدیر است.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه ما جهاددانشگاهی نهادی مساله‌محور است و رسالت خود را انجام کارهای بر زمین مانده می‌داند بنابراین باید پژوهش‌ها و تحقیقاتی که در پژوهشکده بیوتکنولوژی انجام می‌شود هم راستا با چالش‌ها و در جهت حل مسائل استان باشد که در این رابطه ضروری است تا ارتباطات و تعاملات‌ ما با دولت و بخش خصوصی و سازمان‌هایی همچون جهادکشاورزی، اتاق بازرگانی و برخی NGOهای فعال در حوزه آب و کشاورزی تقویت شود چراکه در اینجا نقش واسطه‌ توسعه جهاددانشگاهی پررنگ‌تر می‌شود. چراکه باید با نیازسنجی از سوی دولت با بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌ها وارد مذاکره شویم تا نتایج تحقیقات پژوهشگران ما به بهترین نحو به اجرا برسد.

ضرورت دستیابی به منابع درآمدی جدید و پایدار از مسیر معاونت پژوهشی

در ادامه این جلسه دکتر مسعود گلستانی‌پور معاون پژوهش و فناوری سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، با تقسیم بندی ساختارهای پژوهشی سازمان به سه بخش علمی، خدمات تخصصی و تجاری سازی، عنوان کرد: وظیفه ساختارهای علمی سازمان تحقیق و توسعه مبتنی بر نیاز روز جامعه است.

وی با بیان این که وظیفه ساختارهای خدمات تخصصی سازمان تولید ثروت از نتایج تحقیقات ساختارهای علمی در سطوح متوسط سرمایه گذاری و دانش فنی است، بیان کرد: وظیفه ساختارهای تجاری سازی سازمان نیز تولید ثروت از طریق کاربست یافته‌های ساختارهای علمی در سطوح بالاتر سرمایه‌ای و تکنولوژیکی است.

گلستانی‌پور با یادآوری رسالت‌ جهاددانشگاهی در بخش پژوهش و فناوری یعنی تحقیق و توسعه کاربردی، هدف کلان سازمان را در این حوزه، تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی منطبق با نیاز روز و مسائل بر زمین مانده کشور و نه صرفاً بر اساس تخصص پژوهشگران عنوان کرد.

گلستانی پور با اشاره به تمرکز و اتکای سازمان به درآمدزایی از طریق خدمات تشخیص طبی و تهدیدات پیش روی این موضوع، بر ضرورت دستیابی به منابع درآمدی جدید و پایدار از مسیر معاونت پژوهشی تاکید کرد و افزود: اولین گام برای حصول این هدف خودباوری پژوهشگران و سپس توانمندسازی آنان در مقوله تیم سازی و مدیریت پروژه است.

معاون پژوهش و فناوری سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با اشاره به ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش بنیان و برنامه اعتبار مالیاتی مندرج در این قانون و جلسات متعدد برگزار شده با صنایع مختلف طی چند ماه اخیر، تصریح کرد: انرژی و تمرکز پژوهشگران سازمان باید از طرح‌های کم‌بازده، به سمت انجام طرح‌های تحقیق و توسعه کاربردی منطبق با نیاز جامعه سوق یابد. در این راستا باید نیازسنجی دقیق از جامعه هدف، افزایش ریسک پذیری، تسلط به قوانین بالادستی و اخذ مشاوره از صاحبان صنعت را در دستور کار خود قرار دهیم.

گلستانی‌پور با بیان اینکه پژوهشکده بیوتکنولوژی جهاددانشگاهی با بهره گیری از پژوهشگران جوان، تنوع مطلوبی از اندیشه‌ورزی و تخصص‌های نوین را داراست، گفت: اما بازدهی و اثربخشی فعالیت‌ها منوط به تغییر نگرش و همسویی پژوهشگران و فناوران این حوزه با رسالت غایی جهاددانشگاهی است.

توجه به مسائل صنعت با همگرایی پژوهشی تخصص‌های بین رشته‌ای در پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی

در ادامه این جلسه دکتر مریم عامری معاون پژوهشی و آموزشی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی، توجه به بحران آب کشور با استفاده از راهکارهای بیوتکنولوژی را محور فعالیت‌های پژوهشی این پژوهشکده معرفی کرد و افزود: تکمیل سبد محصولات بیوتکنولوژی، اخذ ماموریت‌های ویژه پژوهشی از نهادهای حاکمیتی و توجه به مسائل صنعت با همگرایی پژوهشی تخصص‌های بین رشته‌ای در این پژوهشکده در حال پیگیری است.

عامری افزود: ارتقاء ارزش افزوده در تولیدات داخل کشور،  بازگردانی ضایعات کشاورزی به صنعت، مهندسی معکوس محلول‌ها و کودهای وارداتی، مهندسی سیستم‌های کشت بسته از جمله سرفصل های تحقیقات کاربردی است.

وی خاطرنشان کرد: پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی با محور قراردادن بحران آب کشور و لزوم پرداخت به  امنیت غذایی در 3 محورِ حفظ و کاربست تنوع ژنتیکی با استفاده از ذخایر ژنتیکی کشور در راستای تولید پایدار، افزایش بهره وری محصولات کشاورزی با درنظر گرفتن ضایعات کشاورزی و سیستم های تولیدی صنعتی با رویکرد اقتصاد چرخشی، و مهندسی زیستی متابولیت های صنعتی در راستای ممانعت از خام فروشی و ایجاد زنجیره ارزش با توجه به قانون برنامه هفتم توسعه کشور به ایفای نقش در سطح کشور می پردازد.

معاون پژوهشی و آموزشی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی همچنین به ارائه بخشی از برنامه‌ها و توانمندی‌های پیش رو پژوهشکده در جریان نمایشگاه ملی آیفارم که در تاریخ 9 الی 12 خرداد در نمایشگاه بین المللی مشهد برگزار می‌شود، پرداخت.

ضرورت اصلاح رویکردهای پژوهشکده بیوتکنولوژی در راستای نزدیکی به نیازهای صنعت

در بخش دیگری از این نشست، تریبون در اختیار  دکتر حمیدرضا پوریان‌فر مدیرگروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی پژوهشکده بیوتکنولوژی صنعتی قرار گرفت. او اقدامات انجام شده در این پژوهشکده را از زمان تاسیس تاکنون دارای عمق علمی و تولیدات متنوع دانش فنی توصیف کرد و افزود: اما مساله‌ای که امروز ضرورت آن بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود این است که ما نیازمند اصلاح رویکردهای خود در راستای نزدیکی به نیازهای صنعت و حل مشکلات آنها در قالب تحقیق و توسعه هستیم.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا باید تمرکز خود را از حمایت‌های بودجه‌ای دولت و دفتر مرکزی برداریم چراکه دوره چنین رویکردهایی تمام شده است و ما باید تلاش کنیم تا از طریق تحقیق و توسعه به بخش صنعت کمک کنیم.