توسعه تکنولوژی
- معرفی و تاریخچه :
پژوهش رکن اصلی برنامه ریزی و برنامه ریزی رکن اساسی توسعه است . امروزه می توان اذعان داشت اهمیت پژوهش برای توسعه پایدار و تحقق جایگاه ملی و منطقه ای و نهایتا رفاه ، تعالی و توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار فراتر از نگرش های گذشته است . الزام برای تحقق این امر و ضرورت ایجاد ساختار های متمرکز برای پژوهش در چهارچوب و اساسنامه پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی ارائه شده است . هدف راهبردی این پژوهشکده تمرکز روی محورها و زمینه های تخصصی تعریف شده و ایجاد شبکه های فکری و پژوهشی منسجم برای کمک و همراهی با مدیران ملی و منطقه ای جهت عبور از تحولات و تغییرات شتابان توسعه و پیشرفت علمی و فکری است .
ایجاد این شبکه های پژوهشی تقاضا محور با توجه به زمینه های تخصصی موجود با همراهی و حضور خلاقانه اعضای هیات علمی و نخبگان فکری و مدیران کارآفرین می تواند تفکر اثربخشی را به نظام برنامه ریزی و تصمیم گیری کشور در محورهای مختلف توسعه ارائه نماید.
این پژوهشکده با توجه به رسالت جهاد دانشگاهی در زمینه رفع نیازهای پژوهشی – آموزشی و همچنین نیاز روزافزون کشور به اجرای تحقیقات برنامه ریزی شده و هدفمند به عنوان یکی از پژوهشکدههای جهاددانشگاهی در حوزه توسعه تاسیس شده و در راستای تربیت نیروی انسانی و محققان متعهد و متخصص در قالب گروههای پژوهشی اقدام نموده و تلاش می کند در پژوهش و آموزش، تولید و ترویج علم و پاسخگویی به نیازهای جامعه در حوزه های برنامه ریزی و توسعه سرآمد باشد.
با فعالیت جهاد دانشگاهی واحد آذربایجان شرقی در حوزه های مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی ، جامعه شناسی توسعه و برنامه ریزی منطقه ای و گسترش فعالیتهای تحقیقاتی و اجرای طرح های کارفرمایی در این حوزه ها لزوم ایجاد ساختار جدید پژوهشی در این واحد احساس و به تبع آن گروه پژوهشی مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی در آبان ماه سال 85 و گروه پژوهشی جامعه شناسی توسعه نیز در شهریور ماه 87 موفق به اخذ مجوز فعالیت قطعی از شورای نظارت و گسترش تشکیلات پژوهشی جهاد دانشگاهی کشور گردیدند .
متعاقب آن گروه برنامه ریزی منطقه ای این واحد در تیرماه 88 موفق به اخذ موافقت اصولی از شورای مذکور گردید و با تکمیل سه گروه پژوهشی و طبق آیین نامه های تاسیس پژوهشکده های جهاد دانشگاهی مجوز اصولی فعالیت پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی جهاد دانشگاهی در اسفند ماه 88 از طرف شورای نظارت و گسترش تشکیلات پژوهشی جهاد دانشگاهی صادر گردید .
همچنین با توجه به لزوم تغییرات و بروز رسانی توانمندیها و فعالیتها با نیازهای روز سازمان ها و نهادهای دولتی و بخش خصوص گروه مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی این پژوهشکده در شهریورماه سال 94 به گروه پژوهشی مدیریت توسعه تغییر نام داده و هم اکنون با عنوان و زمینه جدید در حال فعالیت می باشد .
لازم به ذکر است هم اکنون این پژوهشکده با اجرای بیش از ده ها طرح پژوهشی داخلی و کارفرمایی ، ارائه مقالات متعدد در کنفرانس های ملی و بین المللی ، برگزاری کارگاه های آموزشی و دارا بودن هیات علمی مجرب و همکاری گسترده با مجامع علمی و سازمان ها و نهادهای کشور در مرحله اخذ مجوز فعالیت قطعی از شورای نظارت جهاد دانشگاهی بوده و همزمان پرونده پژوهشکده در مراحل اخذ موافقت اصولی در وزارت علوم در جریان است .
- توانمندیهای پژوهشی:
این پژوهشکده با بهره گیری از دستاوردهای نوین به ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و مشاوره به جامعه علمی، صنعتی و حوزههای فرهنگی و اجتماعی در سطح ملی می پردازد و موضوع "تدوین الگوهای بومی برنامه ریزی توسعه" را به عنوان محور و زمینه اصلی فعالیت خود قرار داده است.
- گروه های پژوهشی مستقر در پژوهشکده:
- گروه پژوهشی مدیریت توسعه
- زمینه اصلی فعالیت : بومی سازی الگوهای بهبود بهره وری منابع انسانی در سازمان های علمی و فناورانه
- سایر زمینه های کاری گروه :
- مدیریت هزینه
- بودجه بندی عملیاتی
- هزینه یابی بر مبنای فعالیت
- مدیریت استراتژیک و انواع تکنیکهای مدیریتی جهت توسعه واحدهای کسب و کار مورد مطالعه در بخشهای تامین ، تولید ، توزیع و تمامی حلقه های زنجیره ارزش
- اجرای طرح های پیش امکان سنجی و امکان سنجی احداث و گسترش واحدهای تولیدی ، صنعتی و خدماتی
- گروه پژوهشی جامعه شناسی توسعه
- زمینه اصلی فعالیت : تبیین رویه ها و چالش های مشارکت اجتماعی در ایران
- سایر زمینه های کاری گروه :
- تبیین پارادایم ها و نظریه های خرد و کلان مشارکت اجتماعی
- تشریح مسائل و روند موجود مشارکت اجتماعی در ایران
- تبیین بسترهای فرهنگی – اجتماعی ارتقای مشارکت اجتماعی در ایران
- ارزیابی رابطه امنیت اجتماعی و مشارکت اجتماعی در ایران
- تبیین خط مشی های دولتی و میزان مشارکت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران
- طراحی مدل های بومی و ملی ارتقای مشارکت اجتماعی در ایران
- ارزیابی مطلوبیت خدمات ارائه شده سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوص بر اساس مدل های مختلف علمی
- گروه پژوهشی برنامه ریزی منطقهای
- زمینه اصلی فعالیت : برنامه ریزی توسعه راهبردی
- سایر زمینه های کاری گروه :
- فراتحلیل چالش ها و راهکارهای برنامه ریزی توسعه راهبردی شهری و منطقه ای در ایران
- برنامه ریزی راهبردی – عملیاتی
- مطالعات مکان یابی خدمات شهری ، صنعتی،فرهنگی ، اجتماعی و ...
- مطالعات بافت های تاریخی و فرهنگی شهرهای کشور
- مطالعات طرح های جامع گردشگری
- انجام خدمات مرتبط با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
- برنامه های توسعه آتی پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی طبق برنامه ششم توسعه :
- تبدیل وضعیت گروه برنامه ریزی منطقه ای از اصولی به قطعی
- اخذ موافقت اصولی پژوهشکده از شورای گسترش وزارت علوم
- اخذ موافقت قطعی پژوهشکده از جهاد دانشگاهی کشور
- راه اندازی و شروع فعالیت دو گروه پژوهشی جدید تا سال 1400
- راه اندازی و شروع فعالیت دو مرکز خدمات تخصصی مرتبط با گروههای پژوهشی تا افق 1400
- گسترش همکاری های بین واحدی با سایر واحدهای پژوهشی و پژوهشکده های جهاد دانشگاهی در سراسر کشور و دانشگاه های معتبر ملی و منطقه ای
- انتشار فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشکده با محوریت بهره وری منابع انسانی
- ایجاد و فعال سازی دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی در محلات حاشیه نشین شهرهای استان آذربایجان شرقی
- عناوین برخی از طرح های شاخص اجرا شده در گروه مدیریت توسعه پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی :
عناوین برخی از طرح های شاخص اجرا شده در گروه جامعه شناسی توسعه پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی :
عناوین طرح از طرح های شاخص اجرا شده در گروه برنامه ریزی منطقه ای پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی :
کتب و مقالات منتشره :
یکی از رسالت ها و اهداف جهاد دانشگاهی انتشار و به اشتراک گذاشتن یافته های علمی و بهره مندی کلیه افراد جامعه بخصوص جامعه علمی ، متخصصان ، سازمانها و فعالان بخش خصوصی از نتایج طرحها و یافته های علمی است و دراین میان اهمیت جایگاه کتاب به عنوان یکی از مولفه های مهم حوزه پژوهش بر هیچ پوشیده نیست .
لذا با عنایت به این مهم با تلاش و مجاهدت علمی اعضای هیات علمی پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی کتب متعددی در این پژوهشکده منتشر و در دسترس جامعه قرار گرفته است که اهم آنها به قرار زیر است :
علاوه بر کتب منتشر شده فوق ، اعضا هیات علمی و پژوهشگران این پژوهشکده تاکنون موفق به انتشار بیش از 80 مقاله معتبر علمی در مجامع علمی جهانی ، ملی و منطقه ای نموده اند که سهم زیادی در انتشار یافته های علمی در سطح استان و منطقه داشته است .
توانمندیهای پژوهشی و آموزشی :
با عنایت به زمینه اصلی فعالیت گروههای پژوهشی و تجربیات و سوابق گذشته ، این پژوهشکده آمادگی اجرای طرحهای پژوهشی در حوزه های زیر را با استفاده از اعضا هیات علمی مجرب و پژوهشگران همکار خود دارا می باشد :
- ارزیابی اثربخشی نمایشگاهها و جشنواره ها
- ارزیابی مطلوبیت خدمات ارائه شده براساس EFQM
- تهیه مطالعات پیش امکان سنجی برای واحدهای تولیدی و صنعتی متقاضی سرمایه گذاری داخلی و خارجی
- شناسایی و ارزیابی نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید و تبیین وضع موجود و ترسیم وضعیت مطلوب برای سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی
- ارزیابی و آسیب شناسی مشکلات اجتماعی شهرهای جدید و محلات حاشیه نشین
- برداشت ، ورود اطلاعات و کدگزاری شبکه های توزیع برق ، گاز و آب بر پایه GIS
- بررسی وانجام طرحهای رضایتمندی شغلی کارکنان سازمانها و نهادها
- طرحهای جامع گردشگری شهرهای کشور
- انجام سیستم مدیریت روانکاری تجهیزات نیروگاهی صنعت برق استانها
- تهیه قیمت تمام شده فعالیتها در خدمات اداری و بخش صنعت
- انجام طرحهای جامع استقرار صنایع شهرکهای صنعتی و نواحی صنعتی استانها
- مطالعه بافت های تاریخی ، فرهنگی و گردشگری شهرهای کشور
- امکان سنجی و مکان یابی نواحی صنعتی برای شهرهای کشور
- انجام طرح ملی نجات دانش آموزی ( داناب(
- انجام طرحهای جامع مدیریت پسماند روستایی
- انجام مطالعات توسعه و اشتغال روستایی ( موضوع بند ب ماده 27 قانون برنامه ششم توسعه (
- شناسایی و تبیین الگوهای بهبود بهره وری منابع انسانی در سازمانهای دولتی و بخش خصوصی
- تدوین سند آمایش علم و فناوری استانهای کشور
- تدوین سند فرهنگی اجتماعی شهرداری های کشور
- تدوین برنامه عملیاتی توسعه روستایی و فرصت های اشتغال زایی و توسعه اقتصادی مناطق روستایی
- بررسی توزیع فضایی و شناسایی پهنه های خارج از پوشش خدمات شهری برای ایجاد عدالت فضایی در توزیع امکانات
- انجام طرح های مشترک یابی و شناسایی خیرین برای سازمان های مرتبط از قبیل کمیته امداد امام (ره) و بهزیستی
- ساماندهی صنایع دستی و اشتغال سکونت گاههای غیررسمی و حاشیه نشین شهرهای کشور
- پایش برنامه ها ، طرحها و پروژه های اقتصاد مقاومتی در استانهای کشور
- تدوین سند راهبردی برای موقوفات و بقاع متبرکه کشور
- انجام طرحهای مرتبط با برندسازی شهری جهت گسترش گردشگری و ایجاد درآمد پایدار شهری
- مدل سازی ارزیابی فنی و اقتصادی طرحهای صادرات غیرنفتی و ایجاد صنایع
- انجام طرحهای ساماندهی مشاغل و صنوف شهرداریهای کشور
- تهیه اطلس سلامت استانها جهت دستیابی به عدالت فضایی در خدمات پزشکی
- شناسایی و تحلیل فضایی جرم در استانها با استفاده از GIS
- امکان سنجی فنی و اقتصادی احداث مجتمع های صنعتی ، نیروگاهها و صنایع بزرگ و کوچک
- طراحی ، پیاده سازی و تحویل سیستمهای نرم افزاری قیمت تمام شده فعالیتها و مکان یابی برای سازمانها و نهادهای دولتی و بخش خصوصی و تعاونی
- تدوین ادبیات مکتوب و شفاهی مشارکت شهروندی برای سازمانهای هدف
- مکان یابی و بررسی نقش عملکردی انواع کاربریهای شهری از قبیل : پارک سوارهای شهری، جابگاههای سوخت ، مرکز آتش نشانی ، درمانی و ...
- توانمندسازی نیروی انسانی سازمانها و نهادها جهت تطابق با تغییرات
چشم انداز آینده :
با توجه به ویژگی های منطقه ی شمال غرب کشور، از جمله نزدیکی آن به مرزهای بین المللی و همسایگان، ساختار و بافت تاریخی و اجتماعی و فرهنگی و ظرفیت های گردشگری تاریخی و طبیعی، این منطقه ظرفیت های بالایی دارد که می تواند بر تحولات اجتماعی آینده نیز آثار گسترده ای داشته باشد، لذا با عنایت به این مهم پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی با پیروی از سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران و جهاد دانشگاهی کشور و استان نقش خود را در تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی و گام دوم انقلاب با جدیت ایفا خواهد کرد.