«ما می‌توانیم؛ پرونده‌ی ویژه معرفی طرح‌های فناورانه جهاددانشگاهی»
تولید زخم پوش‌های فومی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مرحله اخذ مجوز/کوتاه شدن دوره درمان و کاهش هزینه‌ها در این طرح
/جهاددانشگاهی، نماد عبور از موانع با باور توان ایرانی(۱۰)/
به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، درمان مؤثر زخم، مستلزم انتخاب پانسمان مناسب در کنار سایر درمان‌ها است. پانسمان‌های سنتی مانند گاز و پنبه که در کشور ما نیز خیلی رایجند بسیاری از ویژگی‌های یک پانسمان ایده‌آل را ندارند. آنها ذرات و باقیمانده فیبر و الیاف خود را در زخم به جای می‌گذارند. این پانسمان‌ها به بستر زخم چسبیده و آنرا خشک و دهیدراته می‌کنند و نیاز به تعویض مکرر و مراقبت پرستاری ماهرانه دارند. این پانسمان‌ها نبایستی مستقیما روی سطح مرطوب زخم گذاشته شوند و استفاده از آنها محدود به شرایطی است که زخم خشک و تمیز بوده و یا فقط به‌عنوان پانسمان ثانویه استفاده شوند.
در حال حاضر زخم پوش‌ها وارداتی هستند و با توجه به مشکلات ارزی کشور بیمارستان‌ها در این خصوص دچار مشکل هستند، از این رو ، با توجه به ظرفیت‌ها و توان بالای جهاددانشگاهی در انجام پروژه های فناورانه، سبب شد تا در دوسال گذشته با اعتماد و حمایت مقام معظم رهبری و مساعدت مجلس و دولت، اجرای 41 طرح فناورانه توسط این نهاد آغاز شود که یکی از این طرح تولید زخم پوش فومی است که این ماموریت به جهاددانشگاهی خراسان رضوی واگذار شده است.
از ویژگی های زخم پوش فومی نچسب بودن و عدم نفوذپذیری باکتری ها به محیط زخم است، در حال حاضر تولید زخم پوش فومی در جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مرحله اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح است.از ویژگی های زخم پوش فومی نچشب بودن و عدم نفوذپذیری باکتری ها به محیط زخم است، در حال حاضر تولید زخم پوش فومی در جهاددانشگاهی خراسان رضوی در مرحله اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح است.
مهندس علیرضا صادقی اول شهر، عضو هیات علمی گروه پژوهشی مواد نوین جهاددانشگاهی خراسان رضوی و مجری پروژه تولید زخم پوش فومی اجرای این پروژه فناورانه را تشریح کرد و گفت: اساسا مدیریت صحیح زخم به ویژه در خصوص زخم‌های مزمن نظیر زخم بستر، زخم پای دیابتی، زخم‌های عروقی و نیز زخم‌های حاد ناشی از سوختگی‌ها در خصوص بیماران مختلف می‌تواند منجر به کوتاه شدن قابل توجه دوره درمان و کاهش هزینه‌های بیمار و نیز مرکز درمانی مربوطه گردد.
مهندس علیرضا صادقی اول شهر پژوهشگر و عضو هیات علمی گروه پژوهشی مواد سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی و مجری طرح فناورانه با عنوان "تدوین دانش فنی و بومی سازی تولید زخم پوش‌های فومی در داخل کشور" در خصوص تدوین دانش فنی و بومی سازی تولید زخم پوش‌های فومی در داخل کشور، گفت: با توجه به روند رو به افزایش میانگین سنی جامعه و نیز نرخ رو به رشد بیماری‌هایی نظیر دیابت در کشور که می‌تواند منجر به ایجاد زخم پای دیابتی در این بیماران گردد، استفاده از زخم پوش‌های مدرن و جایگزینی آنها به جای پانسمان‌های سنتی نظیر باند و گاز استریل، یک الزام جهت ارتقاء سطح سلامت و بهداشت جامعه می‌باشد.
وی ادامه داد: از طرفی به دلیل عدم وجود دانش فنی و تکنولوژی تولید محصولات مربوطه در کشورمان عموما اکثر زخم پوش‌های مدرن که در حوزه‌های مختلف درمان زخم مورد استفاده قرار می‌گیرند وارداتی بوده و علاوه بر ارزبری به دلیل قیمت نسبتا بالا به ویژه در شرایط افزایش قیمت ارز در بازار داخلی و نیز بحث تحریم‌ها، تهیه آنها برای بیماران نیز عموما مشکل بوده و حتی در برخی موارد غیر ممکن می‌باشد؛ بنابراین بومی‌سازی و تولید داخل این دست محصولات می‌تواند علاوه بر صرفه جویی قابل توجه ارزی منجر به تسهیل و تسریع در فرایند درمان بیماران شود.
وی بیان کرد: اساسا الزام تولید محصولات مورد استفاده در صنایع مختلف اعم از صنایع پزشکی و ... ممکن است سه حالت داشته باشد، که این حالت‌ها عبارتند از این که، وابسته به مواد اولیه باشد و مواد اولیه نقش کلیدی و حساسی را در تولید محصول بازی کنند، وابسته به تجهیز یا فرآیند باشد و مثلا نیاز به تجهیز خاص و اختصاصی برای تولیدشان وجود داشته باشد و ترکیبی از دو حالت قبل باشند.
عضو هیات علمی گروه پژوهشی مواد سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه طرح تولید زخم پوش فومی ترکیبی از دو حالت قبل است، تصریح کرد: از طرفی بخش عمده‌ای از مواد اولیه مورد استفاده وارداتی بوده و در داخل کشور تولید نمی‌گردند. مضافا این که مواد اولیه مورد نیاز در حوزه پلیمر و پتروشیمی بوده که کشورمان در این زمینه دارای عقب ماندگی‌های جدی می‌باشد. با توجه به این موضوع و در نظر گرفتن مشکلات واردات کالا به دلیل تحریم به ویژه در حوزه محصولات شیمیایی، مشکل در تبادلات ارزی، محدودیت‌های مالی طرح‌ها و نوسانات شدید قیمت ارز و نیز مقیاس مورد نیاز مواد اولیه که به نسبت درخواست‌های وارداتی معمول بسیار محدودتر می‌باشد همگی می‌توانند جزء چالش‌های پیش رو در انجام چنین طرح‌هایی مطرح گردند.
مهندس صادقی اول شهر عنوان کرد: انجام طرح تعریف شده در مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت با توجه به فرمولاسیون بومی تدوین شده تقریبا به اتمام رسیده است اما به منظور ارتقاء کیفیت و عملکرد محصول تولیدی نیاز به تامین دو ماده خاص از خارج از کشور می‌باشد که خرید آنها از خارج از کشور در حال پیگیری می‌باشد.
وی تصریح کرد: بی‌شک محصولات مورد استفاده در حوزه ترمیم زخم بسیار متنوع بوده و در برنامه توسعه‌ای می‌توان سبد کالای محصولات مذکور را به تدریج کامل نمود. از جمله می‌توان جهت اعمال پوشش‌های نچسب و آتروماتیک بر روی سطح در تماس با زخم این محصولات بررسی و تحقیق نمود و نیز امکان ساخت پری- پلیمرهای آب دوست مورد نیاز جهت تولید این زخم پوش‌ها در داخل کشور از جمله دیگر برنامههای توسعه‌ای قابل طرح و اجرا در آینده می‌باشند. ساخت زخم پوش‌های کامپوزیتی ترکیبی و نیز جایگزین‌های پوستی حاوی سلول نیز از جمله سایر برنامههای توسعه‌ای قابل اشاره می‌باشند.
وی عنوان کرد: به نظر می‌رسد که اساسا شکل گیری حوزه‌های پژوهشی واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی در کشور در دهه‌های قبل ناظر به انجام فعالیت‌های تحقیقاتی صرف بوده است و رویکردهای فعلی کشور و به تبع آن جهاددانشگاهی مبنی بر انجام تحقیقات محصول محور، بومی‌سازی و تجاری‌سازی محصولات مورد نیاز کشور ، مستلزم باز بینی، باز آرایی و توسعه ساختارهای از قبل شکل گرفته در حوزه پژوهش است به نحوی که اجرای موفق طرح‌هایی از این دست در قالب تشکیل تیم‌های اجرایی مختلف و مکمل یکدیگر در حوزه تحقیقات، ساخت و اجرا و بازار تحقق خواهد یافت. شکل گیری یک واحد ستادی به منظور حمایت متمرکز از سازمان‌های درگیر در طرح‌های کلان و فناورانه در خصوص تامین تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز جهت انجام طرح‌ها از خارج از کشور نیز جزء موارد قابل تامل در آینده می‌باشد.