در مناظرهای با حضور معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی بررسی شد؛
مسیر حرکت اندیشمندان برای پیشرفت و توسعه کشور/ نبود اتفاقنظر راجع به توسعهیافتگی بین مسوولان
در مناظرهای مسیر حرکت اندیشمندان برای پیشرفت و توسعه کشور با حضور معاون پژوهشی جهاددانشگاهی و رئیس دانشگاه فنی و حرفهای و بررسی شد.
دکتر پورعابدی در این مناظره در زمینه سند چشمانداز جمهوری اسلامی اظهار کرد: این سند در بهترین شرایط داخلی و خارجی تدوینشده است و در صورت به هم خوردن هرکدام از آنها نمیتوانیم جایگاه اصلی خود را پیدا کنیم.
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی افزود: مهمترین عدم دستیابی به توسعهیافتگی، عدم اتفاقنظر راجع به خود توسعه در داخل کشور و در بین مسوولان است، یکی از مهمترین بحثها در این زمینه، انقلابی بودن و پیشرفت است.
دکتر پورعابدی گفت: برخی افراد اعتقاددارند که اگر میخواهیم پیشرفت کنیم باید به نظم نوین جهانی اتصال پیدا کنیم و اتصال ما باید یک استقلال مستقیم باشد و در آن هضم شویم تا بتوانیم به پیشرفت دلخواه برسیم، برخی دیگر اعتقاددارند که باید از هر صدای حقطلبانه با دیدگاه انقلابی حمایت کنیم؛ بنابراین در صورت تحقق این مورد نمیتوانیم به نظم جهانی وارد شویم و ارتباط و تعامل داشته باشیم و به این صورت دوگانگی وجود دارد.
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی تأکید کرد: در تاریخ تمام پیشرفتها و توسعه کشورهای مختلف وجود یک اتفاقنظر روی برنامه مرتبط با توسعه کشور که نوشتهشده وجود دارد، اما طی سالها کمتر اتفاقنظری در بین مسوولان نظام برای توسعهیافتگی دیدهایم.
تابع برنامههای توسعهیافتگی در کشور نبودهایم
در ادامه دکتر صالحی عمران، بیان کرد: برنامههای توسعهیافتگی کشور مانند سند چشمانداز ۱۴۰۴ در دولت تدوین و در مجلس تصویب میشوند و سپس طبق روال عادی تبدیل به قانون خواهند شد. طراحی، اجرا و ارزشیابی ۳ قسمت مهم این برنامهها هستند، اما همیشه در تمامی برنامهها بین مطالب گفتهشده، طراحیشده و اجراشده هماهنگی وجود ندارد.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای افزود: خیلی تابع نظم و قانون برنامههای توسعه کشور نبودهایم و شاید این موضوع به علت فرهنگ جامعه ما باشد، گاهی اوقات عمل نکردن به مطالب نوشتهشده نشان از بینظمی فکری ما در عقیده و عمل است که در حال حاضر بیشتر کارشناسان عقیده دارند که اکثر برنامههای توسعهیافته کشور بین ۲۰ تا ۳۰ درصد اجرایی میشود و همین عامل یک معضل جدی است.
دکتر صالحی عمران بیان کرد: در سال ۱۴۰۴ یک برنامه چشمانداز ۲۰ ساله تحقق مییابد. با مشاهده تمام کشورهای آسیای شمال شرقی، کره، سنگاپور، مالزی، ایرلند و ... به این نتیجه دست مییابیم که آنها در یک برنامه ۲۰ ساله به توسعه دست یافتند، چراکه بین قوه مجریه، قوه مقننه و تمامی افراد اختلافنظری در خصوص تحقق برنامه نوشتهشده وجود نداشته است.
او اضافه کرد: گاهی اوقات برنامههای موجود در کشور یکساله هستند و اصولاً عادت نکردهایم که خیلی نگاه به برنامه چشمانداز حتی در مجلس و دولت داشته باشیم، یعنی برنامه محور نبودهایم تا بتوانیم بر اساس آن عمل کنیم؛ بنابراین این موضوع یک مشکل اساسی است و تا زمانی که اعتقاد در نظر و عمل به وجود نیاید به توسعه دست نخواهیم یافت.
بروز انقلابی جدید با تغییر هر دولت در کشور
در ادامه دکتر پورعابدی گفت: هر چه افق سند طولانیتر باشد بحثهای آرمانی تا حدودی باید در آن وجود داشته باشد تا انگیزه و توان در کشور برای حرکت افراد صورت پذیرد در غیر این صورت شاهد تحولات نخواهیم بود.
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی افزود: هر ۸ سال یکبار باروی کار آمدن دولتی جدید، انقلابی در کشورمان صورت میگیرد و تمامی موضوعات با تغییرات وسیعی همراه است، درحالیکه یک برنامه ۲۰ ساله باید بهصورت مداوم پیشرفت کند. مجلس، دولت، شورای نگهبان و نظارت مقام معظم رهبری همواره وجود دارد و نباید بعد از تغییر هر دولتی از صفر برنامهریزیهای خود را شروع کنیم.
دکتر پورعابدی مطرح کرد: اعتقاد به برنامه باید در عمل مشخص شود اما چنین چیزی تابهحال وجود نداشته است. طرح توسعه، یک برنامهای است که باید مورد اتفاقنظر همگان قرار گیرد؛ باید گفت که کشورهای توسعهیافته تا حدودی هم برای اجرای این برنامهها از اجبار استفاده کردهاند و تمامی مباحث دموکراتیک نبوده است، بنابراین دولت جدید باید ملزم به اجرای برنامههای توسعهیافتگی باشد نه اینکه تمامی برنامهریزیها را تغییر دهد؛ در این صورت توسعهای حاصل نخواهد شد. اگر این اتفاقنظر ایجاد شود، دررسیدن به برنامههای مدنظر توسعهیافتگی پیشرفت خواهیم کرد.
انسانهای علمی بههیچعنوان در کشور حاکمیت ندارند
در ادامه دکتر صالحی عمران اضافه کرد: یکی از مهمترین شاخصهای توسعهیافتگی در کشور تولید مقالات علمی است و احتمال دارد که از منظر فناوری نواقصی وجود داشته باشد. بعد از انقلاب اسلامی نیروهای فارغالتحصیل انسانی خوبی تربیتکردهایم و جزو کشورهایی هستیم که در این حوزه توانستهایم زمینه را برای جهش آماده کنیم.
بر اساس گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، رئیس دانشگاه فنی و حرفهای در پایان گفت: بحث اصلی این است که تا چه میزان انسانهای علمی در رأس امور هستند و در سیاست، اقتصاد، بهداشت و ... فعالیت میکنند. باید گفت که انسانهای علمی بههیچعنوان در کشور حاکمیت ندارند؛ با تغییر دولتها نگرشهای سیاسی همتغییر میکند، درواقع بحثهای حاشیهای و بحثهای غیرعلمی در سازوکار توسعه دخالت میکنند و باعث عقبماندگی کشور خواهد شد.