برگزاری نشست تخصصی «جایگاه علم و فناوری در تحقق برنامه‌های توسعه کشور» در سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه
به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه، دکتر مسلم حدیدی در این نشست با اشاره به وجود مشکلاتی در روند تدوین برنامه های توسعه‌ای کشور، گفت: متاسفانه در این برنامه ها چارچوبی تعیین می‌شود که محتوای مورد نظر را محقق نمی کند و ما را به اهدافی که باید نمی‌رساند.
رییس سازمان جهاددانشگاهی استان کرمانشاه، افزود: بطور مثال تا افق ۱۴۰۴ ایجاد ۵۰ هزار شرکت دانش بنیان هدفگذاری شده، اما اینکه با چه روش و راهبردی به این هدف برسیم مشخص نشده و همین مشکل ساز شده است.
حدیدی گفت: مشکل بعدی نبود متولی مشخص در تدوین و اجرای برنامه‌های توسعه است. بطور مثال نیاز است برای حوزه علم و فناوری در برنامه های توسعه، اجزای نظام علم و فناوری کشور به عنوان متولی در این زمینه اقدام کرده و برنامه را تدوین و اجرا کنند.
وی افزود: از طرفی میان اجزای این نظام هم در تدوین برنامه های توسعه باید هماهنگی صورت گیرد، چرا که با تعدد نهادهای متولی در یک حوزه نمی‌توان تمرکز لازم را در تدوین برنامه به کار بست.
حدیدی مشکل بعدی در حوزه علم و فناوری برنامه‌های توسعه ای کشور را نبود ارتباط آموزش با حوزه پژوهش و فناوری عنوان کرد و افزود: تا زمانی که آموزش با حوزه فناوری ارتباط نداشته باشد، چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم خروجی های آن به ایجاد ایجاد فناوری و توسعه شرکت های دانش بنیان منجر شود.
رییس سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه، مشکل بعدی برنامه های توسعه ای کشور در حوزه علم و فناوری را نبود روابط سیستماتیک میان اجزای نظام علم و فناوری کشور عنوان و تصریح کرد: همین امر موجب اقدامات "جزیره ای" این اجزا شده و موجب شده نتوانیم به اهداف مد نظر در حوزه علم و فناوری دست پیدا کنیم.
در ادامه پرفسور محمدمهدی خدایی استاد برجسته کشور با اشاره به تدوین لایحه برنامه هفتم توسعه، اظهار کرد: برای تدوین هر برنامه، برنامه ریزان کشور نیم نگاهی به برنامه های گذشته کشور دارند.
مشاور استاندار کرمانشاه در حوزه علم و فناوری افزود: تاکنون شش برنامه پنج ساله توسعه را در کشور پشت سرگذاشته ایم که البته برنامه ششم توسعه هنوز هم در حال اجرا است.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی با بیان اینکه همه برنامه ها یکسری نقاط ضعف و قوت دارند، عنوان کرد: گاها نقاط ضعف یک برنامه باعث عدم موفقیت آن می شود و گاهی هم در یک برنامه نقاط ضعفی نیست، اما مجموعه ای از مسائل داخلی و خارجی باعث می شود تا به خوبی اجرا نشود.
وی تصریح کرد: برنامه ششم توسعه هم با این مشکل روبرو بود، به گونه ای که اجرای بخشی از برنامه های آن محقق نشد که دلایل مختلفی را می توان برای آن برشمرد.
خدایی به تشریح مهمترین عوامل عدم تحقق اجرای بخش هایی از برنامه ششم توسعه پرداخت و گفت: به نظر می رسد یکی از دلایل آن نوع نگرشی بود که در زمان تدوین این برنامه به آن وجود داشت. به این معنی که این برنامه بیش از آنکه ملی باشد، بخشی و استانی بود، درحالی که باید نگاهی ملی به آن می شد.
وی اضافه کرد: عامل دیگری که شاید در عدم تحقق بخش هایی از برنامه ششم توسعه نقش داشت، نوع مدل آن بود و اگر مدل های دیگر برای تدوین آن بکار گرفته می شد، بهتر بود.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در ادامه با بیان اینکه جامع نگری هم در برنامه ششم توسعه مشکل ایجاد کرده بود، افزود: امکانات، بودجه و ظرفیت های کشور محدود است و نمی توان با این محدودیت ها همه مشکلات را در یک برنامه پنج ساله حل کرد و این امکان‌پذیر نیست، لذا جامع نگری در برنامه ششم و عدم اولویت بندی بخشی از مشکلات این برنامه بود.
وی عنوان کرد: زمانی که برنامه ششم توسعه تدوین شد، این فرض وجود داشت که تحریم ها به واسطه به سرانجام رسیدن برجام از بین می رود، اما با روی کار آمدن ترامپ نه تنها برجام را پاره کرد، بلکه تحریم ها هم تشدید شد و این مسئله هم تحقق برنامه ششم توسعه را با مشکل مواجه کرد.
خدایی تاکید کرد: متاسفانه جایگزینی هم برای برنامه ششم توسعه در نظر گرفته نشده بود، درصورتی که ایده آل هر برنامه این است که اگر مشکلی برای هر بخشی از آن بوجود آید، جایگزینی برای آن بخش در نظر بگیرند.
مشاور استاندار کرمانشاه در حوزه علم و فناوری در ادامه با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه علیرغم وجود برخی نقاط ضعف، نکات مثبت خوبی وجود دارد، یکی از نقاط قوت برنامه هفتم توسعه را مسئله محور بودن آن عنوان کرد و افزود: در این برنامه مشکلات کشور به شکل جدی اولویت بندی شده اند. وقتی مشکلات مانند مشکل معیشت مردم و اقتصاد اولویت بندی می شود، خودبه خود حوزه های دیگر کشور مانند صنعت، معدن، کشاورزی، علم و فناوری و ... درگیر این مسئله می شوند و همه کمک می کنند تا در بخشی که در این موضوع مربوط به آنها است، برای حل آن قدم بردارند.
وی ادامه داد: از طرفی برنامه هفتم توسعه گزینه محور است، به این معنی که اگر هرکدام از بخش های این برنامه دچار مشکل شود، برنامه جایگزین برای آن وجود دارد. همچنین این برنامه با مدلی بهتر تدوین شده است.
خدایی به جایگاه علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان در برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: به نظر می رسد وقت آن رسیده که به مسائل شرکت های دانش بنیان و علم و فناوری اولویت بدهیم و در برنامه های توسعه ای پنج ساله به آنها جایگاه ویژه ای داده شود.
وی تاکید کرد: معتقدم وقت آن رسیده که ریل نفت در کشور متوقف شود و از شرکت های دانش بنیان و علم و فناوری استفاده کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه افزود: اکنون فرصت خوبی است تا تحولی جدی در آموزش عالی کشور هم رخ دهد و این حوزه به سمت علم و فناوری هدایت شود و با حذف رشته‌های غیرکاربردی که تعداد دانشجوها در آنها اشباع شده، فضا را برای علم و فناوری و کارآفرینی باز کنند تا در نهایت جهش تولید در کشور رقم بخورد.
گفتنی است در این نشست پروفسور محمد مهدی خدایی عضو هیات علمی دانشگاه رازی و مشاور استاندار کرمانشاه در امور علم و فناوری، دکتر سهراب دل انگیزان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی، دکتر فرهاد مردوخی عضو هیات علمی و مدیر مرکز تخصصی معماری سازمانی دانشگاه رازی، مهندس سعید محرابی پور رییس گروه برنامه ریزی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمانشاه، دکتر سید وحید احسانی دکترای توسعه کشاورزی و پژوهشگر علم و فناوری، دکتر سیامک آزادی عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی و رییس پارک علم و فناوری استان و دکتر بیتا حامد عضو هیات علمی و مدیرگروه جامعه شناسی جهاد دانشگاهی به بیان دیدگاه های خود در خصوص جایگاه علم و فناوری در برنامه های توسعه ای کشور پرداختند.
عدم تناسب برنامه های توسعه کشور در حوزه علم وفناوری با واقعیت های موجود جامعه، ناقص بودن زنجیره علم و فناوری در این برنامه ها و عدم توجه به نیازهای کشور در حوزه علم و فناوری در برنامه های توسعه ای از مباحث مطرح شده در این نشست بود.
همچنین نبود متولی مشخص در حوزه تدوین و اجرای برنامه های توسعه در حوزه علم و فناوری کشور، نبود روابط سیستماتیک میان اجزای نظام علم و فناوری و عدم توجه به اثربخشی برنامه های توسعه در کشور مهمترین محور مباحث اساتید در این نشست مورد توجه قرار گرفت.